beschermingsmaatregelen

hoe bent u beschermd?

Verbod op vergeldingsmaatregelen
De wet van 8 december 2022 betreffende de meldingskanalen en de bescherming van de melders van integriteitsschendingen in de federale overheidsinstanties en bij de geïntegreerde politie verbiedt elke vorm van vergeldingsmaatregelen, waaronder dreigingen met en pogingen tot vergeldings-maatregelen, tegen melders van integriteitsschendingen en andere beschermde personen, naar aanleiding van de melding.

Een vergeldingsmaatregel of represaille is elke directe of indirecte handeling of nalatigheid die in een werkgerelateerde context plaatsvindt naar aanleiding van een melding en die tot on-gerechtvaardigde benadeling van de melder leidt of kan leiden.

Voorbeelden van vergeldingsmaatregelen zijn:

ontslag;
schorsing;

overdracht van taken, verandering van plaats van tewerkstelling, verandering van de werktijden;
een negatieve prestatiebeoordeling;
het opleggen van een tuchtmaatregel, berisping of andere sanctie;
dwang, intimidatie, pesterijen of uitsluiting;
discriminatie, nadelige of ongelijke behandeling;

Begin en einde van de bescherming tegen vergeldingsmaatregelen
De beschermingsperiode gaat in:

op de datum van de melding, indien deze ontvankelijk is, voor de melders en gelijkgestelden (zie rubriek hieronder ‘Wie wordt beschermd?’);
op de aanvangsdatum van de medewerking aan het onderzoek (zie rubriek hieronder ‘Wie wordt beschermd?’).

De bescherming wordt opgeheven bij het einde van het onderzoek als blijkt dat:

de beschermde persoon zelf betrokken was bij de vastgestelde integriteitsschending;
de melder bewust onjuiste informatie heeft gemeld;
de persoon die aan het onderzoek meegewerkt heeft, bewust oneerlijke, niet-waarheids-getrouwe en manifest onvolledige informatie heeft verschaft aan de onderzoekers.

Wie wordt beschermd?
Bescherming van de melder
Wanneer u een integriteitsschending meldt, bent u beschermd indien u:

gegronde redenen heeft om aan te nemen dat de gemelde informatie over integriteitsschendingen op het moment van de melding juist was en dat die informatie binnen het toepassingsgebied van de wet van 8 december 2022 viel; en
een melding heeft gedaan zoals bedoeld in de wet van 8 december 2022.

De melder verliest het voordeel van de bescherming niet enkel en alleen omdat de te goeder trouw gedane melding onjuist of ongegrond is bevonden. Het eerste criterium wordt beoordeeld ten overstaan van een persoon die zich in een vergelijkbare situatie bevindt en over vergelijkbare kennis beschikt.

Bijzonder geval: opstellers van een proces-verbaal over misdrijven die tegelijkertijd een integriteitsschending zoals bedoeld in de wet van 8 december 2022 inhouden.
Personeelsleden van de geïntegreerde politie die een integriteitsschending zoals bedoeld in de wet van 8 december 2022 melden aan de gerechtelijke overheden, via een officiële aangifte in de zin van artikel 29 van het Wetboek van Strafvordering of artikel 40 van de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt, komen desgevallend ook in aanmerking voor bescherming onder dezelfde, hogervermelde voorwaarden voor de (externe) melder.

Bescherming van andere personen
Wat de bescherming van andere personen dan de melder betreft, geldt er een licht afwijkende regeling voor de bescherming bij meldingen van integriteitsschendingen bij de geïntegreerde politie dan voor de bescherming bij meldingen van integriteitsschendingen bij het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse (OCAD) en de Algemene inspectie van de federale politie en van de lokale politie (AIG).

Volgende personen komen in aanmerking voor bescherming:

derden die verbonden zijn met de melder en die het slachtoffer kunnen worden van vergeldingsmaatregelen in een werkgerelateerde context, zoals collega’s of familieleden van de melder die werkzaam zijn in dezelfde dienst dan de melder;*
de juridische entiteiten die een link hebben met de melder (bv. zijn bedrijf);*
personen die deel uitmaken van het intern meldingskanaal;**
personen die hebben meegewerkt aan het onderzoek van de melding;**

de raadsman van de personen die hebben meegewerkt aan het onderzoek;***
facilitators: dit zijn personen die de melder hebben geholpen om de feiten te melden, zoals een vertrouwenspersoon integriteit of een vakbondsafgevaardigde.***

* Van toepassing op meldingen bij de geïntegreerde politie, het Coördinatieorgaan voor de
dreigingsanalyse (OCAD) of de Algemene inspectie van de federale politie en van
de lokale politie (AIG);
** Enkel van toepassing op meldingen bij de geïntegreerde politie;
*** Enkel van toepassing op meldingen bij het OCAD/de AIG.

Specifieke procedure ‘klacht ingevolge vergeldingsmaatregel’
LET OP: Wat hierna volgt, betreft een bijzondere klachtprocedure bij het Comité P in het geval dat er sprake is van een vergeldingsmaatregel naar aanleiding van een melding.

Het starten van deze specifieke procedure houdt in dat er reeds een onderzoek loopt naar een gedane melding van een integriteitsschending.

De beschermde persoon die meent het slachtoffer te zijn of bedreigd te worden met een vergeldingsmaatregel, kan een met reden omklede klacht indienen bij het Comité P. Wat volgt, is een onderzoek naar het bestaan van een redelijk vermoeden van een vergeldingsmaatregel en indien dit het geval is, een door de wet voorgeschreven stappenplan te volgen om tot een vernietiging of compensatie van de maatregel te komen.

Deze mogelijkheid neemt niet weg dat een beschermde persoon zich kan richten tot de bestaande rechtscolleges in geval van vergeldingsmaatregelen (bv. het instellen van beroep bij de arbeidsrechtbank).

Indien u, beschermde persoon die meent het slachtoffer te zijn of bedreigd te worden met een vergeldingsmaatregel, een klacht wenst in te dienen bij het Comité P, gelieve dan de Cel Integriteit te contacteren.